Brazilië bereidt zich voor op recordseizoen walvissen spotten

• Tussen mei en november biedt Brazilië langs haar kusten een uniek natuurschouwspel.

• De twee meest voorkomende soorten zijn de bultrugwalvis (Baleia jubarte) en de zuidkaper. Beide soorten hebben hun eigen leefgebied en waarnemingsperiode.

  
  

Bultruggen, in het Portugees baleias jubarte genoemd, zijn de sterren van het seizoen langs een groot deel van de Braziliaanse kustlijn. Deze indrukwekkende zeezoogdieren migreren elk jaar van de koude wateren van Antarctica naar de warme, kalme kusten van Brazilië om te paren en te bevallen. Ze zijn populair bij toeristen vanwege hun spectaculaire 'lucht'-gedrag: talloze sprongen, staartslagen en flipperbewegingen. Ze bieden een waar waterballet.

Opmerkelijk is dat de populatie bultruggen de afgelopen jaren aanzienlijk is toegenomen en dat de soort niet langer op de lijst van bedreigde diersoorten staat. Deze heropleving getuigt van het succes van wereldwijde beschermingsinspanningen. Volgens de laatste luchttelling door het Baleia Jubarte Instituut zwemmen er momenteel ongeveer 30.000 bultruggen langs de Braziliaanse kust.

De belangrijkste observatiegebieden en de aanbevolen perioden daarvoor zijn:

- Noordkust van São Paulo: Het walvissafariseizoen loopt van mei tot november, met een piek in juni en juli. In 2025 begon het seizoen al vroeg, met de eerste waarnemingen op 1 mei in Ilhabela en op 28 april in São Sebastião. Op 9 juni waren er al meer dan 200 walvissen gespot, wat wijst op een recordseizoen. Het Baleia à Vista Project (ProBaV) speelt een sleutelrol in de monitoring en foto-identificatie van walvissen. Tot nu toe zijn er 718 exemplaren in deze regio gecatalogiseerd. Het walvissafaritoerisme zal naar verwachting 120.000 bezoekers trekken en R$ 138 miljoen (meer dan € 21 miljoen) genereren in de regio, met name in Caraguatatuba en Ilhabela, waar meer dan 200 professionals zijn opgeleid in goede praktijken voor walvissafari.

- Bahia (Abrolhos, Praia do Forte): Deze noordoostelijke regio is het belangrijkste broedgebied. Het seizoen loopt van juli tot november, met een piek in augustus-september. In Praia do Forte biedt het Baleia Jubarte Project boottochten en educatieve activiteiten aan.

- Arraial do Cabo (staat Rio de Janeiro): Deze badplaats wordt door het Baleia Jubarte Instituut beschouwd als het beste observatiegebied van Brazilië. Het biedt een observatieseizoen van juni tot september. De uitkijkpunten Pontal do Atalaia en Flávia Alessandra bieden uitstekende mogelijkheden. Het seizoen begint met lezingen en een gigantische opblaasbare walvis van 16 meter, zodat bezoekers de anatomie van de walvis van binnenuit kunnen bekijken.

- Santa Catarina: Zuidkaperreservaat: Zuidkapers, geclassificeerd als bedreigde diersoort, kiezen de zuidkust van de staat Santa Catarina als hun primaire broedplaats. Ze migreren van Antarctica naar deze kalmere wateren om te paren, te werpen en hun jongen groot te brengen. Het seizoen loopt gewoonlijk van juli tot november, met een piek in augustus-september. Maar in 2025 vonden de eerste waarnemingen plaats tussen 27 en 29 mei bij Praia do Rosa (Imbituba) en Praia do Sol (Laguna). Er werden twee bekende vrouwtjes waargenomen, die al waren geïdentificeerd door het Franca Austral Project (ProFRANCA). In september 2024 waren er 216 noordkapers waargenomen tussen Rio Grande do Sul en Florianópolis, waaronder 214 vrouwtjes met hun jongen. De vroege aankomst dit jaar onderstreept het belang van een betere naleving van de observatieregels, met name voor boten en drones.

Enkele tips voor verantwoord observeren

Kies een gecertificeerde operator: geef de voorkeur aan bureaus die door de lokale autoriteiten zijn geaccrediteerd.

Houd afstand: blijf te allen tijde minimaal 100 meter uit de buurt van dieren.

Gebruik van de boot: motor draait, maar propeller stopt bij nadering; geen achtervolging of verstoring van dieren. Bij overtreding worden boetes opgelegd.

Geduld en respect: Observatie is afhankelijk van natuurlijke omstandigheden. Het is ook een moment om in contact te komen met de natuur en bewustzijn te creëren voor de noodzaak om onze oceanen te beschermen.